Bước sang năm 2013, sức mua trên thị trường bán lẻ sụt giảm, nhiều khó
khăn và thách thức tiếp tục chờ đợi các doanh nghiệp phía trước, tuy
nhiên, nhiều doanh nghiệp bán lẻ vẫn kỳ vọng vào sự tăng trưởng.



Trao
đổi với phóng viên TTXVN bà Vũ Thị Hậu, Phó Tổng Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn
Nhất Nam (hệ thống siêu thị Fivimart) tỏ ra lo lắng trước việc nhiều
doanh nghiệp nước ngoài đã mở thêm nhiều địa điểm bán lẻ mới trong khi
các doanh nghiệp Việt Nam vẫn đang lúng túng tìm lối thoát ngay trên
“sân nhà' trong cuộc chiến giành lấy thị phần.



- Năm
2013 vẫn được giới chuyên gia nhận định là một năm khó khăn với doanh
nghiệp bán lẻ. Cùng với đó, nhiều trung tâm thương mại, đại siêu thị của
các 'đại gia' trong ngành bán lẻ. Đại diện cho phía doanh nghiệp bán lẻ
trong nước, bà đánh giá thế nào về vấn đề này?



Bà Vũ Thị
Hậu: Năm nay vẫn là một năm được nhận định là một năm đầy khó khăn đối
với các doanh nghiệp bán lẻ. Không chỉ riêng Fivimart chúng tôi mà rất
nhiều hệ thống siêu thị trong nước khác cũng đã nỗ lực đưa ra nhiều
chiêu khuyến mãi nhưng vẫn không kích thích được sức mua của người dân,
doanh số bán hàng nhiều siêu thị chỉ bằng năm ngoái hoặc thấp hơn.



Một trong những khó khăn nữa là ngành phân phối bán lẻ hiện đại của
Việt Nam mới ra đời khoảng chục năm nay nên phát triển còn sơ khai,
trong khi đó, các doanh nghiệp nước ngoài vào Việt Nam đồng thời mở rộng
các trung tâm thương mại hiện đại, các đại siêu thị, cửa hàng tiện ích…
thực sự phù hợp và làm thay đổi thói quen mua sắm của người tiêu dùng.
Vì vậy, các doanh nghiệp Việt Nam vốn đã “yếu thế hơn” nay càng phải đối
mặt với nhiều khó khăn cùng với nguy cơ bị thâu tóm.



- Trước những thách thức như vậy, nhiều doanh nghiệp bán lẻ trong nước đã
nhanh chóng thay đổi chiến lược, chuyển hướng kinh doanh, mở rộng thị
trường nhằm phát triển hệ thống phân phối trên toàn quốc. Về phía
Fivimart đã có thay đổi gì để phù hợp với bối cảnh hiện tại?



Bà Vũ Thị Hậu: Trong bối cảnh hội nhập, các doanh nghiệp bán lẻ nước
ngoài đã vào Việt Nam và lớn mạnh hơn chúng ta rất nhiều, sang năm 2013
sẽ còn vào nhiều hơn nữa. Vì vậy mỗi doanh nghiệp bán lẻ cần có một
chiến lược riêng. Để có được chỗ đứng vững chắc trong thời buổi khó
khăn, các siêu thị cần tiếp tục tìm kiếm và mở rộng thị phần, đồng thời
liên kết chặt chẽ với các nhà sản xuất, các nhà cung cấp để có chiến
lược đưa hàng hóa ra thị trường một cách hợp lý, giá cả cạnh tranh nhất.




Kế hoạch dự kiến trong năm 2013 của Fivimart là sẽ đưa vào
sử dụng 5 siêu thị tại các vị trí trung tâm của Thủ đô Hà Nội. Hiện
tại, người tiêu dùng đang được hưởng lợi rất nhiều từ việc kênh bán lẻ
hiện đại phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, trước sự cạnh tranh gay gắt trên
thì các doanh nghiệp chúng tôi đều phải “gồng mình” để cố gắng làm thế
nào giữ chân được khách hàng. Thời gian qua, hệ thống Fivimart đã có
nhiều chương trình khuyến mại cho khách và nghĩ ra nhiều chương trình
tri ân khách hàng. Cùng với đó, chúng tôi còn tập trung vào việc tạo
dựng một đội ngũ cán bộ yêu nghề, có trình độ quản lý tốt và cùng nhau
hoạch định ra những chiến lược từ đó liên kết với các nhà sản xuất để
tung ra thị trường các mặt hàng mang nhãn hàng riêng của siêu thị.



- Mặc dù nhiều khó khăn của doanh nghiệp ngành bán lẻ vẫn được đem ra
mổ xẻ nhưng nổi lên nhất vẫn là chuyện mặt bằng, nhân lực. Xin bà cho
biết ý kiến về vấn đề này?



Bà Vũ Thị Hậu: Trong kinh
doanh, vị trí đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, có một thực tế là hiện
nay, ở nhiều địa phương, những vị trí đẹp lại đang thuộc sở hữu của các
doanh nghiệp nước ngoài, các địa phương hiện đang 'trải thảm đỏ' để thu
hút các doanh nghiệp FDI, vừa được tiếng là có thành tích trong thu hút
đầu tư lại thu được tiền ngay.



Trong khi đó, nếu để các doanh nghiệp
trong nước đầu tư thì địa phương sẽ chậm thu được vốn. Chính sách đất
đai có thể coi là sự sống còn với doanh nghiệp trong nước. Vốn doanh
nghiệp có thể tự dàn xếp được, còn mặt bằng phải có bàn tay hỗ trợ của
Nhà nước, cần hỗ trợ mặt bằng cho doanh nghiệp ở tất cả các tỉnh thành
và phải là vị trí đắc địa.



Chỉ cần giải được bài toán mặt bằng thì chỉ
5-7 năm nữa các doanh nghiệp trong nước có thể thay đổi được cục diện
trên thị trường bán lẻ. Nếu doanh nghiệp nước ngoài vào Việt Nam và
họ lại được ưu tiên về mặt bằng tại các trung tâm thì doanh nghiệp trong
nước không thể nào sống nổi. Vì doanh nghiệp nước ngoài mạnh về tài
chính nên họ có thể đàm phán được với các nhà cung cấp về giá, chiết
khấu nhiều và đương nhiên, các doanh nghiệp trong nước sẽ khó cạnh tranh
được.



Ngoài ra, hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam còn
hạn chế về nghiệp vụ, chuyên môn, đa phần các doanh nghiệp trong nước
không thực sự quan tâm nhiều tới các yếu tố quảng bá, trưng bày sản phẩm
trong khi các doanh nghiệp nước ngoài làm điều này rất bài bản. Không
chỉ có vấn đề mặt bằng, ngay cả vấn đề nguồn nhân lực hiện cũng đang là
vấn đề “nóng” của các doanh nghiệp Việt Nam. Theo tôi, nhân sự là vấn đề
nổi cộm của Fivimart. Gần như Fivimart là cái nôi đào tạo nhân lực cho
các hệ thống khác.



Fivimart có hơn 1.000 nhân viên, nếu chỉ cần tăng
lương 100.000 đồng/người/tháng thì mỗi tháng, quỹ lương đội thêm 100
triệu đồng, doanh nghiệp lại không biết lấy gì để bù. Tuy nhiên, vấn đề
là sau khi được đào tạo, lẽ ra các lao động này phải làm việc cho
Fivimart thì họ lại sẵn sàng “nhảy” sang doanh nghiệp bán lẻ khác nếu
được trả lương cao hơn. Trong khi đó, nếu tăng lương cho lao động, phần
phụ trội có thể được tính vào giá hàng hoá sẽ làm ảnh hưởng tới sự cạnh
tranh của doanh nghiệp.



- Để ngành bán lẻ nói chung
cũng như hệ thống siêu thị Fivimart nói riêng phát triển bền vững trước
những cạnh tranh khốc liệt, bà có kiến nghị gì?



Bà Vũ Thị
Hậu: Thời gian qua, chúng tôi đã rất nỗ lực mở rộng mạng lưới và đang
phát triển các chi nhánh của mình. Tuy nhiên, dù có mở rộng mạng lưới
nhưng việc cạnh tranh trực tiếp với các doanh nghiệp nước ngoài hiện rất
khó bởi họ có nhiều “hàng lạ” mà ở Việt Nam không có, trong khi người
tiêu dùng lại thích “của lạ”, sính đồ ngoại... Đây cũng một phần là tâm
lý của người tiêu dùng Việt. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp nước ngoài có
chiến lược đầu tư riêng nên giá cả cạnh tranh hơn chúng tôi, họ sẵn
sàng lỗ 5-7 năm để đưa ra giá cạnh tranh, nắm giữ thị trường.



Theo
tôi, doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam không chỉ có điểm yếu về tài chính mà
nhiều vấn đề khác như con người, độ chuyên nghiệp, công nghệ... chúng
ta vẫn đang thua kém các doanh nghiệp nước ngoài. Vì thế, tự hoàn thiện
mình là điều mà các doanh nghiệp trong nước cần làm lúc này. Tuy nhiên,
khách quan mà nói các doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu là các doanh nghiệp
vừa và nhỏ sẽ rất khó để lên “vũ đài” thi đấu tay đôi với các doanh
nghiệp nước ngoài. Do vậy, hơn lúc nào hết các doanh nghiệp trong nước
đang rất cần vai trò “bà đỡ” của Nhà nước về các chính sách, tạo điều
kiện cho doanh nghiệp trong nước phát triển.



Đại diện cho phía doanh
nghiệp, Fivimart chúng tôi kiến nghị cần có sự thống nhất giữa Bộ Công
Thương và Bộ Kế hoạch Đầu tư trong việc quy hoạch mạng lưới. Các địa
phương nên quy hoạch rõ cần bao nhiêu siêu thị, khoảng cách giữa các
siêu thị như thế nào... Quy hoạch rõ loại hình kinh doanh và quy mô kinh
doanh. Chính vì vậy, sự trợ giúp của cơ quan chức năng là rất cần thiết
trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển./.





Theo vietnamplus.vn